دستگاه کروماتوگرافی (HPLC) ]چیست؟
دستگاه کروماتوگرافی ابزاری است که به وسیله‌ی آن می‌توان ترکیبات شیمیایی را جدا کرد. این دستگاه در دو نوع گازی و مایع موجود است و برای جداسازی، شناسایی و شناخت ترکیبات شیمیایی در نمونه‌های مختلف استفاده می‌شود. با ما همراه باشید تا با کاربرد انواع دستگاه HPLC آشنا شوید.
انواع دستگاه HPLC
در ادامه چند نمونه از دستگاه‌های HPLC را برای شما معرفی میکنیم:
۱. دستگاه HPLC با ستون کروماتوگرافی کوتاه (Short column HPLC):
این دستگاه برای جداسازی ترکیبات ساده و فراورده‌های دارویی استفاده می‌شود و معمولاً ستون کروماتوگرافی کوتاه و سپرده‌دهی بسیار زیادی دارد.
۲. دستگاه HPLC با ستون کروماتوگرافی انعطاف پذیر (Flexible column HPLC):
این دستگاه برای جداسازی ترکیباتی که قابلیت ذوب در دمای پایین و وابستگی به فاز مایع دارند مثل پروتئین‌های بزرگ و آنزیم‌ها، استفاده می‌شود.
۳. دستگاه HPLC با پالس‌شناس (Pulse Dampers) استفاده کننده ستون انعطاف پذیر:
دستگاه HPLC با پالس‌شناس مسئول برطرف کردن لرزش‌ها و پالس‌های ناخواسته در روند جریان، به منظور جلوگیری از شکستن ستون استفاده می‌شود.
۴. دستگاه HPLC با ستون کروماتوگرافی فرانش:
این دستگاه براساس ستون کروماتوگرافی فرانش کار می‌کند و در تحلیل مواد آلی و فارماکولوژیک به کار می‌رود.
۵. دستگاه HPLC با ستون کروماتوگرافی دوری (Reverse Phase HPLC):
این دستگاه برای آنالیز کردن ترکیبات آلی، به ویژه مواد فعال دارویی و مواد شیمیایی، به کار می‌رود.
در کل، هر نوع دستگاه HPLC به ویژگی‌ها و قابلیت‌های منحصر به فرد خودشان برای جداسازی و شناسایی ترکیبات مختلف دارند.
کاربرد انواع دستگاه HPLC
دستگاه HPLC به عنوان یک ابزار مهم در تحقیقات بسیاری از حوزه‌های علوم، کاربردهای متنوعی دارد. در زیر به برخی از کاربردهای HPLC اشاره می‌شود:
1. تحلیل مواد معدنی:
برای اندازه‌گیری غلظت عناصر معدنی مختلف در نمونه‌هایی مانند خاک، آب، خوراک و گیاهان، از دستگاه HPLC استفاده می‌شود.
2. تحلیل فارماکولوژیک:
این دستگاه در تحلیل ترکیبات فارماکولوژیک مانند داروهای با اثرات ضد التهابی، ضد بیماری، قلبی و داروهای روان‌شناسی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
3. شناسایی ترکیبات آلی:
دستگاه HPLC در شناسایی ترکیبات آلی مانند اسیدهای آمینه، نوکلئوتیدها، هورمون‌ها و پپتیدها استفاده می‌شود.
4. تحلیل مواد غذایی:
از دستگاه HPLC برای تحلیل مواد غذایی مختلف مانند ویتامین‌ها، اسیدهای چرب، قندها و فنول‌ها استفاده می‌شود.
5. تحلیل بیوشیمیایی:
در تحلیل بیوشیمیایی از دستگاه HPLC برای جداسازی و شناسایی پروتئین‌ها، پپتیدها، کوئنزیم‌ها و نوکلئوتیدها استفاده می‌شود.
6. آنالیز محیط زیستی:
در تحقیقات محیط زیستی به منظور اندازه‌گیری کمیتیوی برخی عوامل زیستی مانند شوارزیم، آرسنیک، روغن‌های نفتی و دیگر ترکیبات موجود در آب، هوا و خاک از دستگاه HPLC استفاده می‌شود.
7. تحقیقات بر روی مواد پلیمری:
در تحقیقات بر روی مواد پلیمری به منظور تحلیل دقیق و جدایی مواد مختلف از دستگاه HPLC استفاده می‌شود.
به طور کلی، دستگاه HPLC به عنوان یک ابزار پرکاربردی در زمینه‌های مختلف علمی برای جداسازی، تحلیل و شناسایی مواد مختلف، در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.
منبع: کروم ابزار
